Środowisko
Jednym z podstawowych założeń rozwojowych Gminy jest dążenie do zrównoważonego rozwoju, którego fundamentalną ideą jest zapewnienie rozwoju społecznego i gospodarczego danego miejsca z jednoczesnym poszanowaniem stanu środowiska naturalnego i jego jakości. Wobec tego wszelkie działania podejmowane przez władze Pruszkowa przyczyniające się do utrzymania i poprawy jakości, np. powietrza, należy uznać za dobre praktyki zmierzające do pożądanego kierunku rozwoju jednostki samorządu terytorialnego.
Do zachowania i poprawy jakości środowiska naturalnego w szczególności mają przyczynić się inwestycje, które zostały zrealizowane przez pruszkowski Wydział Ochrony Środowiska. Wśród najważniejszych z nich z pewnością należy wymienić projekt realizowany przy udziale środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego pn. „Poprawa jakości środowiska poprzez kompleksowy rozwój terenów zielonych w Pruszkowie – etap II. (Zagospodarowanie terenów wzdłuż rzeki Utraty)”.
W raportowanym roku rozpoczęto:
- realizację prac związanych z zagospodarowaniem terenu wzdłuż rzeki Utraty na odcinku od ul. Przejazdowej do ul. B. Prusa – budowa ścieżki wzdłuż rzeki, zagospodarowanie terenu oraz wykonanie nasadzeń (koszt tej części projektu, wraz z dokumentacją projektową, wyniósł ponad 2,9 mln zł),
- prace projektowe związane z zagospodarowaniem terenu wzdłuż rzeki na odcinku od ul. B. Prusa do granic Miasta (całkowity koszt tej części projektu jest szacowany na około 15 mln zł).
Szacunkowy łączny koszt projektu ma wynieść ponad 20 mln zł, w tym kwota dofinansowania prawie 14 mln zł.
Drugą inwestycją wpływającą pozytywnie na stan środowiska naturalnego była „Budowa tężni solankowej na terenie Parku Mazowsze”, której łączny koszt wyniósł ponad 467 tys. zł. Również w ramach tej realizacji wykonano nowe nasadzenia krzewów i bylin.
Na uwagę zasługują zgłoszone przez Mieszkańców Miasta i zrealizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego projekty, których wykonanie ma dodatkowo korzystny wpływ na środowisko naturalne oraz zwiększa prawdopodobieństwo aktywnego spędzania czasu wolnego na świeżym powietrzu.
W raportowanym roku były to:
- Ścieżka przyrodnicza dla mieszkańców Pruszkowa kluczem do zrównoważonego rozwoju naszego miasta,
- Mini park sensoryczny jako miejsce do kreatywnego spędzania wolnego czasu (teren przy ul. Jarzynowej),
- Modernizacja istniejącego placu zabaw przy Żłobku nr 2 przy ul. Antka,
- Integracyjna siłownia na terenie Parku Żwirowisko.
W zakresie dbania o zieleń w Mieście w raportowanym roku dużą wagę przywiązano do nowych nasadzeń. Nowe rośliny pojawiły się na terenie parków, skwerów oraz w pasach zieleni ulic gminnych na terenie Pruszkowa. Ilości poszczególnych typów roślinności zaprezentowano w poniższej tabeli.
Typy roślinności | Ilość |
Byliny | 4 329 |
Drzewa | 369 |
Krzewy | 8 722 |
Nasadzenia nawodne | 1 500 |
Pnącza | 999 |
Rośliny cebulowe | 16 585 |
Trawy | 1 369 |
RAZEM: | 33 863 |
Na szczególną uwagę zasługuje zagospodarowanie terenu przed siedzibą Urzędu Miasta i Urzędu Stanu Cywilnego oraz stworzenie parku kieszonkowego
przy ul. Kopernika o powierzchni 186 m2. Dodatkowo, w odpowiedzi na negatywne skutki zmian klimatu, przy ul. Kraszewskiego (na wysokości Urzędu Miasta
i Sądu Rejonowego) rozebrano część chodnika, a w jego miejscu wykonano nasadzenia zieleni, zwiększając tym samym powierzchnię biologicznie czynną. Również o 230 m2 zwiększyła się powierzchnia łąk kwietnych, które w 2022 r. pojawiły się w 4 nowych lokalizacjach.
W celu osiągnięcia długofalowych korzyści środowiskowych, ekonomicznych i społecznych Miasto realizuje zadania zgodne z założeniami Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Miasto Pruszków. W raportowanym roku podjęto szereg działań związanych ze zwiększeniem efektywności energetycznej, zmniejszeniem emisji oraz wdrożeniem nowych technologii zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
Zgodnie z posiadanymi kompetencjami pruszkowski Wydział Ochrony Środowiska w 2022 r. zrealizował niżej wymienione zadania:
- przeprowadzono kampanię informacyjno-edukacyjną w zakresie efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii, zrównoważonego zużycia energii oraz ekologii,
- przeprowadzono akcję informacyjną dotyczącą możliwości pozyskania dotacji na wymianę niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz obowiązku składania deklaracji
w sprawie źródeł ciepła – plakatowanie, dystrybucja ulotek, materiały informacyjne w lokalnej prasie i telewizji oraz publikacje na stronach internetowych. Dodatkowo w czasie Dni Pruszkowa rozdawano ulotki informacyjne dotyczące Programu „Czyste Powietrze” oraz foldery zawierające obowiązujące przepisy prawa dotyczące ochrony powietrza, - zorganizowano w sierpniu Piknik ekologiczny, w czasie którego zrealizowano 14 warsztatów (m.in. „Rowery wytwarzające prąd” i „Eko Pokój Zagadek”) oraz wystawiono stanowiska eksperckie,
- w przedszkolach i szkołach podstawowych w miesiącach wrzesień-październik wystawiono spektakle o tematyce ekologicznej.
Bardziej szczegółowym programem jest Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Miasto Pruszków, którego realizacja ma prowadzić do optymalizacji zużycia energii na cele grzewcze, co w konsekwencji przełoży się na zmniejszenie emisji pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5.
W związku z tym w szczególności należy dążyć do ograniczenia liczby źródeł niskiej emisji, czemu służyć ma wymiana niskoemisyjnych źródeł ciepła. Zgodnie
z regulaminem oceny wniosków, priorytetowo traktowano inwestycje związane z likwidacją pieców węglowych.
W raportowanym roku udało się zlikwidować 50 kotłów opalanych węglem, które zostały zastąpione:
- 30 piecami gazowymi,
- 9 pompami ciepła,
- 7 piecami opalanymi biomasą (peletem),
- 3 systemami ogrzewania elektrycznego,
- 1 urządzeniem na olej.
W przypadku realizacji wymiany pieców węglowych ich rozkład liczbowy uwzględniający podział Miasta na części wyglądał następująco:
Ponadto udzielono dofinansowania na wymianę 29 nieekologicznych, starych pieców gazowych na nowe piece kondensacyjne (25 sztuk) oraz pompy ciepła
(4 sztuki).
Jednym z elementów ochrony środowiska naturalnego, w szczególności racjonalizacji eksploatacji zasobów naturalnych, jest realizacja zadań w ramach Programu dofinansowania gromadzenia wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstania. Miasto w 2022 r. przeznaczyło część środków finansowych z budżetu Gminy na dofinansowanie zadań służących ochronie zasobów wodnych, polegających na gromadzeniu wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstania – w formie dotacji celowych. W okresie kwiecień-maj 2022 r. Mieszkańcy mogli składać wnioski o dofinansowanie inwestycji, która posłuży gromadzeniu wód opadowych i roztopowych na terenie swojej nieruchomości. Łącznie złożono 32 wnioski, z czego 30 spełniających warunki formalne (1 wniosek – rezygnacja, 1 wniosek – błąd formalny). Ostatecznie dofinansowano realizację 25 przedsięwzięć na kwotę dofinansowania w wysokości ponad 63 tys. zł.
W ramach działań podejmowanych w raportowanym roku, których celem jest usuwanie i utylizacja odpadów niebezpiecznych zawierających azbest, Miasto pozytywnie zaopiniowało 9 wniosków o dofinansowanie (z 10 złożonych). Z udzielonej dotacji można było pokryć koszty związane z demontażem, transportem
i utylizacją wyrobów zawierających azbest pozyskanych w trakcie wymiany i rozbiórki powierzchni pokryć dachowych i elewacji.
W raportowanym roku udało się zutylizować ponad 12 tys. kg wyrobów zawierających azbest, a środki finansowe przekazane w formie dotacji z budżetu Gminy wyniosły ponad 17,5 tys. zł.
Co roku Gmina przyjmuje do realizacji Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Miasta Pruszkowa, którego głównym celem jest zapewnienie opieki zwierzętom bezdomnym oraz zapobieganie występowania zjawiska bezdomności dotyczącego zwierząt.
W tabeli przedstawiono działania zrealizowane w 2022 r. wraz z kosztami związanymi z ich wdrożeniem.
Nazwa zadania | Ilość | Koszt |
Zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku – przekazanie do schroniska | 1 pies | 2 583,00 zł |
Zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku – ryczałt za gotowość schroniska do przyjęcia zwierząt | – | 4 428,00 zł |
Dokarmianie kotów wolnożyjących | – | 40 404,96 zł |
Realizowanie planu sterylizacji i kastracji zwierząt posiadających właścicieli oraz ich elektronicznego znakowania na terenie Gminy | Dofinansowano 236 zabiegów Elektroniczne znakowanie wykonano | 35 720,00 zł |
Zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt, usypianie ślepych miotów, opiekę weterynaryjną nad zwierzętami bezdomnymi i wolno żyjącymi | – | 82 680,00 zł |
Utrzymanie psów w punkcie ich czasowego przetrzymywania przed przewiezieniem do schroniska | Do punktu trafiło 146 zwierząt, z czego | 260 000,00 zł |
Łączny koszt realizacji Programu: | 425 815,96 zł | |
W celu kształtowania właściwych postaw – proekologicznych – wśród Mieszkańców Pruszkowa w raportowanym roku przeprowadzono szereg działań z zakresu edukacji ekologicznej. W szczególności ważne są przedsięwzięcia skierowane do najmłodszych obywateli, czyli przedszkolaków oraz uczniów szkół podstawowych – rodzi to nadzieję na wyrośnięcie pokolenia, dla którego kwestie związane z ochroną środowiska naturalnego będą priorytetowe w codziennym życiu.
Piknik ekologiczny |
Podczas wydarzeń miejskich w 2022 r. organizowano stoiska edukacyjne, w ramach których Mieszkańcy mogli wziąć udział w quizie dotyczącym zagadnień związanych z ochroną środowiska. Dodatkowo dzieci mogły skorzystać z takich atrakcji, jak: prądotwórcze rowery, zawody w ekologicznym trafianiu do celu oraz stół multimedialny z eko-aplikacjami. Ponadto, podczas trwania pikniku promowano drugie życie przedmiotów. Zorganizowano wymianę książek oraz roślin doniczkowych. W trakcie imprezy Mieszkańcy mogli oddać zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny, a w zamian otrzymywali sadzonki ziół doniczkowych oraz nasiona do utworzenia łąki kwietnej. |
Stoisko pszczele |
W ramach Dni Pruszkowa (28-29 maja 2022 r.) zorganizowano pszczele stoisko, gdzie można było podziwiać pszczoły z pruszkowskiej miejskiej pasieki, można było również degustować rożne rodzaje miodów oraz przymierzyć akcesoria pszczelarza, jak również porozmawiać o życiu pszczół i ich roli W ramach dwóch dni przeprowadzono również spacery do pruszkowskiej miejskiej pasieki |
Pszczelarskie warsztaty edukacyjne dla szkół podstawowych w Pruszkowie |
W okresie od 2 do 18 listopada 2022 r. w pruszkowskich szkołach podstawowych zorganizowano warsztaty ekologiczne o tematyce pszczelarskiej dla uczniów klas IV-V. Podczas 46 godzin lekcyjnych udało się spotkać łącznie z 50 klasami (ponad 1 tys. dzieci). Zajęcia zostały przeprowadzone przez doświadczonego pszczelarza, który opiekuje się miejską pasieką. |
Spektakle ekologiczne dla szkół i przedszkoli z okazji Międzynarodowego Dnia Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba |
W dniach od 23 września do 7 października 2022 r. w pruszkowskich placówkach oświatowych wystawiano spektakle ekologiczne poświęcone tematyce ochrony powierza oraz prawidłowej segregacji odpadów. W przedstawieniach udział wzięło 8 szkół podstawowych oraz 16 przedszkoli miejskich. |
Finał konkursu zbiórki baterii organizowanego dla Przedszkoli Miejskich w Pruszkowie |
Celem konkursu, podczas którego dzieci z pomocą rodziców i nauczycieli zbierają baterie, jest edukacja w zakresie prawidłowej segregacji odpadów. Jednym z jej ważnych elementów jest oddzielanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych. Finał konkursu odbył się 27 października 2022 r. w Przedszkolu Miejskim nr 13. |